Effect
Zodra een idee door middel van de inbedding in een verhaal betekenis heeft gekregen, is er waarde toegevoegd. Allereerst doordat iets gestalte gegeven is en het daardoor kenbaar is geworden voor anderen. En daarenboven op zodanige wijze is verwoord dat het van belang is wat men leest. Er is nog een stadium te bereiken nu: het echte vervolg waarbij een idee gaat leven voor anderen, die er op hun beurt weer iets mee doen, het verder brengen, het in beweging laten zijn.
Het maakt daarbij niet uit of het om het product of dienst gaat, een onderneming of organisatie, of een zienswijze. Een strategisch plan is net zo min bedoeld voor de bureaula als een website voor een online winkel. Er is een idee, een doel en een plan – het verhaal waarmee die naar buiten worden gebracht kan zorgen voor effect. Het tegenovergestelde is overigens ook mogelijk: het verhaal is ondoordacht of gewoon slecht, het idee verdrinkt in een rommelige aanpak, een overdadig gebruik van jargon om het maar goed te laten klinken. Meestal heeft zo een aanpak geen succes.
Aan elke tekst worden specifieke eisen gesteld. Bijvoorbeeld die ene tekstregel, een paar woorden maar, die alles zegt over een bedrijf of een product. Kernachtig en strak of juist zwierig en vrij. Taal als instrument van creativiteit en vindingrijkheid kan zo een idee vleugels geven. Aan de andere kant van het spectrum staan teksten die het moeten hebben van precisie en ondubbelzinnigheid. Een gedragscode, een klachtenreglement, contractuele afspraken, instructief materiaal. Dit vergt een aanpak waarbij helder en nauwkeurig wordt geformuleerd wat de gedragslijn is die gevolgd zal moeten worden. Analyseren, logisch opbouwen en zorgvuldig taalgebruik zijn hierbij instrumenteel.
Hetzelfde geldt voor het vastleggen van managementprocessen. Het besturen van een organisatie vergt managers die echt weten waarmee zij bezig zijn, het vertrouwen van hun medewerkers hebben en in staat zijn hun plannen doeltreffend over te brengen. Medewerkers meekrijgen lukt vaak beter en vooral ook sneller als het echte verhaal verteld wordt, niet gezien door een toverlantaarn en ontdaan van franje. Bij een belangrijk verhaal past het serieus nemen van alle betrokkenen zonder om de hete brij heen te dansen of eroverheen te walsen. Daarom werkt bij een reorganisatiemodel een duidelijke en oprechte uiteenzetting van mogelijkheden en alternatieven veelal beter dan een opsomming van kernwaarden, missie, doelen en strategie. En zelden is het genoeg dat de baas vanaf de kansel roept: “Zo doen we dat gewoon!”. Bijkomend voordeel is dat het een prima manier is om te toetsen of je de materie zelf begrijpt.
Goede verhalen spreken tot de verbeelding. Ze moeten er bovendien niet alleen vandaag zijn maar ook morgen. Storytelling zonder de beperking van een houdbaarheidsdatum. Waarom? Goede verhalen maken deel uit van een groter geheel. Dat klinkt wat zweverig maar is het zeker niet. Want door ook te streven naar duurzaamheid drukken wij uit dat kennis en vaardigheid werktuigen zijn in dienst van een goed en integer resultaat. Met andere woorden:
Today’s commitment is tomorrows’ legacy